یکی از دغدغه‌های اصلی مردم در دنیای امروز منابع آبی می‌باشد. از آنجایی که کره زمین رو به گرمایش می‌رود، مصرف درست و بهینه آب امری ضروری برای تمامی کشورها است. همانطور که می‌دانیم، کشور ما ایران در دسته کشورهای گرم و خشک قرار دارد و به همین دلیل همواره در برخی نواحی مشکلات کم آبی وجود دارد. در فصل‌های گرم سال این مشکلات بیشتر نیز می‌شوند. با توجه به این شرایط، وظیفه تمام مردم است که تا حد امکان در مصرف آب صرفه جویی کنند و مانع از بروز مشکلات بیشتر در زمینه کم آبی گردند. یکی از مهم‌ترین عواملی که در مصرف آب اثر گذار است شیرآلات ساختمانی مورد استفاده در منازل است. این شیرآلات نقش بسیار مهمی در میزان مصرف آب داشته و به همین علت باید در انتخاب آن‌ها دقت زیادی شود.
شیرآلات کم مصرف
استفاده از شیرآلات کم مصرف یکی از روش‌های اصلی به منظور صرفه جویی در مصرف آب می‌باشد. با این حال، نکته‌ای که مطرح می‌شود بحث فشار آب خروجی از این مدل شیرها است. برخی از افراد بر این عقیده هستند که شیرآلات کم مصرف میزان فشار آب خروجی را کاهش می‌دهند. باید بدانید که مشکل فشار آب در شیرآلات کم مصرف با استفاده از آب‌فشان در این شیرآلات حل شده است. وظیفه آب‌فشان کنترل و تنظیم فشار آب خروجی است و با ترکیب مناسبی از آب و هوا، فشار آب خروجی کاهش نمی‌یابد. البته باید توجه داشت که برخی عوامل دیگر نیز می‌توانند دلیل کم بودن فشار آب باشند. به عنوان مثال، در برخی آپارتمان‌ها به علت ضعیف بودن پمپ آب ساختمان، فشار آب در طبقات بالایی کم می‌باشد. در چنین مواقعی استفاده از شیرآلات کم مصرف مناسب نیست چرا که فشار آب خروجی مطلوب نمی‌باشد. در چنین مواقعی، باید ابتدا مشکل فشار آب را به طور جداگانه حل نموده و سپس از شیرآلات کم مصرف استفاده شود.
مهم‌ترین بخش شیرآلات کم مصرف، قسمت سرشیر آن می‌باشد که منجر به کاهش مصرف آب می‌شود. پرلاتور در این شیرها باعث مخلوط شدن هوا با آب می‌شود. بنابراین نه تنها مصرف آب کاهش می‌یابد، بلکه فشار آب نیز حفظ می‌شود و آب همواره با فشاری یکسان از شیر خارج می‌شود. در واقع پرلاتور آب را به ذرات کوچک‌تری تبدیل می‌کند و به این ترتیب امکان ورود هوا میان ذرات آب فراهم می‌شود. یکی دیگر از فاکتورهایی که در شیرآلات باعث کاهش مصرف آب می‌شوند استفاده از کارتریج‌های مناسب است. کارتریج‌ها در قطرهای مختلفی وجود دارند و در صورتی که به طور مناسب انتخاب شوند مصرف آب را کاهش می‌دهند.
شیرآلات اهرمی
یکی از روش‌هایی که بسیار در کاهش مصرف آب مؤثر است استفاده از شیرآلات اهرمی به عنوان جایگزین برای شیرآلات دو محوره می‌باشد. امروزه در اکثر منازل، در آشپزخانه‌ها، حمام‌ها و سرویس‌های بداشتی از شیرآلات اهرمی استفاده می‌شود. مزیت اصلی این مدل از شیرآلات قابلیت تنظیم دمای سریع توسط آن‌ها می‌باشد. در شیرآلات دو محوره، در هر بار استفاده نیاز به تنظیم دما وجود دارد و بعد از بستن شیر مجدداً تنظیم دمای انجام شده به هم می‌ریزد. همین امر باعث می‌شود که آب زیادی در هنگام تنظیم دمای آب هدر برود. شیرآلات اهرمی بر خلاف مدل‌های دو محوره، فقط یکبار نیاز به تنظیم دما دارند و با باز و بسته کردن تنظیمات قبلی دچار تغییر نمی‌شود. بنابراین با استفاده از شیرآلات اهرمی می‌توان مقادیر زیادی در مصرف آب صرفه‌جویی نمود.
شیرآلات هوشمند
یکی دیگر از روش‌های بسیار کاربردی در صرفه جویی آب، استفاده از شیرآلات هوشمند می‌باشد. این مدل از شیرآلات دارای سنسور قطع و وصل جریان آب هستند. هنگامی که دستان شما در مقابل سنسورها قرار بگیرد، شیر آب شروع به کار کرده و جریان آب وصل می‌شود؛ به محض عقب کشیدن دستان شما از مقابل سنسورها، جریان آب قطع می‌شود. بنابراین جریان آب فقط در مواقع لازم از شیر خارج می‌شود و به این ترتیب در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود. نکته دیگری که در مورد شیرآلات هوشمند وجود دارد آن است که اگر جسمی به طور ثابت در معرض سنسورهای آن قرار گیرد، بعد از مدت زمان مشخصی، جریان آب به طور اتوماتیک قطع می‌شود. بنابراین احتمال بروز خطا نیز در این شیرآلات وجود ندارد. البته بدیهی است که به دلیل تکنولوژی به کار رفته در این شیرآلات، قیمت آن‌ها در مقایسه با مدل‌های معمولی و غیر هوشمند بیشتر می‌باشد.
نقش سردوش در صرفه جویی در آب
امروزه یکی از لذت بخش ترین کارها یک دوش آب گرم طولانی می‌باشد که خستگی کار روزانه را از بدن شما خارج می‌کند. با این حال، مصرف زیاد آب در حین دوش گرفتن باعث می‌شود که دوش گرفتن چندان لذت بخش نباشد و در حین آن همواره نگران میزان مصرف آب باشید. برای این که مصرف آب را در حین دوش گرفتن کاهش دهید نیاز به سردوش‌های کم مصرف دارید. در ادامه در مورد نقش یک سردوش مناسب در کاهش مصرف آب بیشتر بحث خواهیم کرد.
کلیدی ترین بخش در شیرآلات حمام که منجر به صرفه جویی در مصرف آب می‌شوند سر دوش‌ها هستند. این امر به این دلیل است که کنترل کننده نرخ جریان خروجی درون سردوش قرار داشته و حالات مختلف پاشش آب توسط سردوش به افراد این امکان را می‌دهد تا متناسب با نیاز خود خروجی آب را تنظیم نمایند. یکی از عواملی که در سردوش‌ها باعث صرفه جویی در آب می‌شود رسیدن سریع به درجه حرارت مورد نظر و حفظ دمای آب در مدت زمان دوش گرفتن می‌باشد. در صورتی که این اتفاق رخ بدهد، نیازی به تنظیم مرتب دما توسط شخص نبوده و به این ترتیب آب کمتری نیز مصرف می‌شود. حتماً دیده‌اید که در مواردی بعضاً افراد شیر دوش را باز کرده و مدت زیادی تا تنظیم شدن دمای آب صبر می‌کنند؛ این کار باعث هدر رفتن مقادیر زیادی از آب می‌شود و اصلاً خوشایند نیست.
سر دوش‌هایی که قابلیت تنظیم حجم آب خروجی را دارند به افراد این امکان را می‌دهند تا با کنترل و تنظیم آن، جریان خروجی آب را متناسب با نیاز خود تغییر دهند. در چنین مواردی، خروجی آب می‌تواند یک جریان بسیار ملایم باشد و یا می‌توان خروجی آب را تا بالاترین میزان قدرت سردوش تنظیم کرد. این قابلیت بسیار در مصرف آب تأثیر گذار است چرا که در تمام طول استحمام نیاز به یک جریان ثابت از آب ندارید و قابلیت تنظیم شدت آب در حین حمام کردن منجر به صرفه جویی زیاد در مصرف آب می‌گردد.
اجزای اصلی که منجر به صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شوند عبارت‌اند از دیافراگم در شیرهای تعادل فشار و نیز کارتریج‌های ترموستاتیک در شیرهای ترموستاتیک. شیرهای تعادل فشار از طریق متعادل کردن سیستم نسبت به فشار آب‌های سرد و گرم ورودی یک جریان استاندارد را ایجاد می‌کنند. در مقابل، کارتریج ترموستاتیک نه تنها فشار را متعادل می‌کند، بلکه دمای دقیق را نیز حفظ می‌کند.
فلاش تانک‌های کم مصرف
مصرف آب فلاش‌تانک‌ها بسیار بالا است و در هر بار استفاده بین 6 تا 14 لیتر آب از آن‌ها خارج می‌شود. این مقدار آب را در تعداد دفعاتی که در روز از فلاش تانک استفاده می‌شود ضرب کنید تا به حجم آب مصرفی بیشتر پی ببرید. یکی از روش‌های جلوگیری از مصرف بیش از حد آب، استفاده از فلاش تانک‌های کم مصرف می‌باشد. فلاش تانک‌های دو مرحله‌ای می‌توانند تا 20 درصد در مصرف آب صرفه جویی کنند. نحوه عملکرد این فلاش تانک‌ها به این صورت است که پر شدن تا هنگامی ادامه پیدا می‌کند که فشار هوا و آب یکسان شود. به این ترتیب هنگام تخلیه، هوای متراکم شده کمک می‌کند تا آب با فشار خارج شود. در نتیجه مصرف آب کاهش پیدا می‌کند.
کیفیت اتصالات در شیرآلات
یکی از نکات مهمی که در مصرف آب بسیار تأثیر گذار است مناسب بودن اتصالات شیرآلات و استاندارد بودن ان‌ها می‌باشد. در صورتی که کیفیت اتصالات مطلوب نباشد و یا در لوله‌کشی‌ها مشکلاتی وجود داشته باشد مشکلاتی از قبیل نشتی و چکه کردن ایجاد می‌شود و به این ترتیب آب به هدر می‌رود. به منظور جلوگیری از ایجاد این قبیل مشکلات، در درجه اول باید از شیرآلات با کیفیت و مطلوب استفاده نمود. علاوه بر این، وصل کردن شیرآلات نیز نیازمند تخصص می‌باشد و تمامی اتصالات باید به دقت آب‌بندی شوند تا مشکلی از این بابت نیز ایجاد نگردد.
